در این نوشتار به دنبال این هستیم تا ببینیم ظرفیت فعالیت گروههای تروریستی در بدخشان به چه صورت است و آیا بدخشان میتواند به محلی امن برای فعالیت این گروهها از جمله القاعده و داعش تبدیل شود؟
نویسنده: منوچهر شفیعی، کارشناس تروریسم و مسائل افغانستان
ذکریا سودا والی بدخشان افغانستان سهشنبه 21 آوریل در مصاحبه ای گفت" که گروه داعش به همکاری شبکه القاعده در حال ایجاد خلافت اسلامی در این ولایت است. 600 خانواده گروه داعش و شبکه القاعده از کشورهای ترکمنستان، ازبکستان، چچین و پاکستان در ولایت بدخشان جابجا شده اند." در این نوشتار به دنبال این هستیم تا ببینیم ظرفیت فعالیت گروههای تروریستی در بدخشان به چه صورت است و آیا بدخشان میتواند به محلی امن برای فعالیت این گروهها از جمله القاعده و داعش تبدیل شود؟
بدخشان منطقه ای کوهستانی است در افغانستان که بخشی از آن در میان سه کشور تاجیکستان، چین و پاکستان واقع شده است. منطقه ای کم عرض اما طویل و کوهستانی که میتواند به محلی امن برای فعالیت گروههای تروریستی تبدیل شود. گروهها تروریستی میتوانند خود را در این منطقه کوهستانی پنهان کنند، از این منطقه به بعنوان پایگاه آموزشی خود بهره بگیرند. بستر کوهستانی این منطقه این ظرفیت را به این بازیگران میدهد تا در این منطقه پنهان شوند.
همچنین ظرفیت این منطقه در هم مرز بودن با آسیای مرکزی، پاکستان، چین و کشمیر در کنار مرزهایی که فاقد حفاظت موثر هستند این ظرفیت را به گروههای ستیزه جوی حاضر در منطقه می بخشد تا در مناطق مرزی کشورهای همجوار جا به جا شوند. در حال حاضر گروههای متعددی در کشمیر، پاکستان، نواحی مرزی چین، آسیای مرکزی و افغانستان فعال هستند که میتوانند از این منطقه برای مقاصد آموزشی، لوجستیک و پناه گاه استفاده کنند. این گروهها به صورت عمده وابسته به طالبان، هسته های داعش و القاعده هستند.
با این حال منطقه بدخشان محدودیتهای گسترده ای نیز علیه این گروهها ایجاد میکند. به دلیل جمعیت ناسازگار و متفاوت و ترکیب قومی متفاوت ظرفیت جذب عضو بسیار محدودی برای این گروهها و به صورت ویژه گروههای وابسته به القاعده، شاخه های طالبان، داعش و گروههای با ریشه پاکستانی دارد. همچنین این تفاوت ظرفیت گروه برای همسان شدن با جامعه پیرامون خود را کاهش میدهد.
با این حال در طول سال گذشته طالبان توانست بخش هایی از بدخشان را تصرف کند و به معادن این منطقه دسترسی پیدا کند. همچنین تصاویری نیز از کمپ های آموزشی کوچک طالبان در این منطقه منتشر شده است. تصاویری نیز از گروه ترکستانی منتشر شد که مربوط به مناطق مرزی بدخشان و چین بوده است. با این حال به استثنای طالبان که حملات گسترده ای را در سال گذشته در بدخشان انجام داد، گزارش عملیاتی از سایر گروهها در منطقه بدخشان به چشم نمیخورد. همچنین تیم های جداشده از طالبان نیز که در سال 1395 در این ولایت به داعش پیوسته بودند به دلیل عدم اقبال اجتماعی به حاشیه رانده شدند.
در مجموع به نظر نمیرسد که بتوان بدخشان را به عنوان چیزی بیش از یک پایگاه کوچک و کریدور لجستیک برای داعش و القاعده به حساب آورد. اما این منطقه از این قابلیت برخوردار است که در صورت وخامت اوضاع امنیتی در کشورهای همسایه به پایگاهی امن برای این گروهها تبدیل شود.
منبع: مطالعات افغانستان
لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/16782
تگ ها: